مقدمه
دورکاری(فریلنسری)
تحولاتی که فناوری اطلاعات و ارتباطات، درنهادها، سازمان ها و موسسات مختلف ایجاد کرده است، مستقیما بر کار و زندگی شخصی و اجتماعی کارکنان و مردم(جامعه) تاثیر گذاشته است.
یکی از این تاثیرات، پیدایش یک الگوهای روش انجام کار مبتنی بر رایانه، به نام فریلنسری است.
فریلنسری ازجمله پیامدهای تحولات وتغییرات عصر اطلاعات بر سازمان ها است.
این مهم است که زمان آن فرارسیده است تا همه خود را آماده برای سازگاری با تغییر و تحولات عصر اطلاعات و از جمله فریلنسری که از الگوهای جدید و قابل قبول انجام کار است، نماییم. فلسفه دورکاری این است: به جای آوردن کارکنان به محل کار؛ محل کار را نزد کارکنان بیرید.
دورکاری چیست؟
دورکاری، هرگونه شکلی از به کارگیری فناوری های اطلاعاتی مانند ارتباطات راه دور و رایانه به جای مسافرت های مربوط به کار و حرکت کار به سمت کارکنان،به جای حرکت کارکنان به سوی کار است.
دورکاری عبارت است از کارکردن در فاصله ای دور از کسی که به شما پول می دهد؛ در خانه یا در یک مرکز محلی.
دورکاران از پست الکترونیکی، تلفن، نمابر و رایانه برای تماس با سازمان خود استفاده می کنند.
دورکاری شیوه ای انعطاف پذیر در کارکردن است.
دورکاری ممکن است مبنای تمام وقت یا پاره وقت داشته باشد، اغلب شامل پردازش الکترونیکی اطلاعات و شامل استفاده از ارتباطات راه دور برای برقراری ارتباط میان فرد و سازمان است.
انجمن بین المللی کار از راه دور(ITAC) کار از راه دور را اینگونه تعریف می کند:
به طور کلی کار از راه دور نوعی آرایش کاری که طی آن، افراد به شکل انعطاف پذیر از نظر زمان(پاره وقت یا تمام وقت) و از نظر مکان به انجام وظیفه و پاسخ به امور محوله می پردازند.
نگاهی به وضعیت نظام دورکاری در جهان
در دورکاری، فناوری اطلاعات و ارتباطات جایگزین رفت و آمد هر روزه کارکنان به محل اصلی کار می شود.
برای مثال استفاده از پزشکان سایر کشورها برای معالجه بیماران دریک کشور نمونه ای از دورکاری است.هنگامی که یک فرد بیمار نیاز فوری به سی تی اسکن یا ام آر آی داشته باشد؛
دیگر نیازی نیست تا کارکنان بخش اورژانس،دکتر رادیولوژیست را از رختخواب بیرون بکشند تا او تصاویر را بخواند.این کار توسط یک پزشک شاغل در ماورای دریاها انجام خواهد شد.
یا این که فرد مسئول بازدید و تهیه گزارش از واحدها یا پروژه های مختلف یک سازمان در شهرهای مختلف مانند شعب مختلف یک فروشگاه زنجیره ای دیگر مجبور نیست
بعد از تهیه گزارش،به سازمان مراجعه کند تا گزارش خود را تحویل دهد.
می تواند درحین مسافرت از شهری به شهر دیگر به وسیله رایانه قابل حمل(لپ تاپ)،گزارش بازدید یا نتایج ارزیابی پروژه موردنظر و... را تدوین کند،
از طریق پست الکترونیک (ایمیل) به سازمان متبوع ارسال کند.
مطالعات و بررسی ها نشان می دهد در بیشتر کشورهای جهان،مدیران سازمان ها، شرکت ها، کارکنان و کارفرمایان علاقه زیادی به نظام دورکاری دارند.با این وجود، دورکاری هنوز درآغاز راه است.
مزایای نظام دورکاری
1.صرفه جویی در هزینه ها
صرفه جویی های زیادی در مصرف هزینه های مزبور خواهد داشت. کاهش قابل توجه در هزینه های تولید محصول یا ارائه خدمات ،استخدام نیروی انسانی و درنتیجه هزینه های پرسنلی را کاهش می دهد.
میزان بالای هزینه های مربوط امورجاری کارکنان(بودجه و هزینه های پرسنلی) را به نحو چشمگیری کاهش می دهد.هزینه های مربوط به جابجایی پرسنل کاهش خواهدیافت.
2.افزایش بهره وری
بهره وری درسازمان ها را 40 درصد افزایش داده است.
3.تقویت انگیزه
فرایند انجام کار و ماموریت ها ازطریق دورکاری،موجب تقویت روحیه اعتماد به نفس و خود- اطمینانی در کارکنان شده است.
4.توسعه مهارت به صورت خودآموزی
کارکنان براثر تجربه، تکرار و تمرین و خودآموزی،دانش و مهارت هایشان ارتقاء خواهد یافت.
بنابراین، نیاز به آموزش ضمن خدمت کمتر خواهد شد.
5.انعطاف پذیری
درصورت سازماندهی مناسب نظام فریلنسری، کارکنان می توانند به زندگی کاری خود به نحوی موثر ادامه دهند. ضمن این که در زندگی شخصی آنان اختلالی ایجاد نشود.
درواقع، نظام دورکاری، سبکی از انجام کار با انعطاف پذیری بالا می باشد.
6.بهبود ارائه خدمات به مشتریان
دورکاری سازمان را قادر می سازد در ساعات غیراداری به مشتریان خدمات لازم را در هر زمان(فراتر از ساعات کاری حتی 24 ساعته) ارائه کند.
7.کاهش زمان تردد و هزینه های ان برای سازمان ها
برای بسیاری از دورکارها، کاهش زمان تردد به سازمان و صرفه جویی ناشی از هزینه های آن،مهمترین انگیزه آنان است.
8.ایجاد فرصت هایی برای بهبود کار
در نظام دورکاری، در بیشتر مشاغل بخشی از زمان انجام کار،صرف رفت و آمدهای سازمانی و... نمی شود.
9.ساعت کار اداری انعاف پذیر
ممکن است دورکار در هرساعت شبانه روز کار خود را به صورتی موفقیت آمیز انجام دهد.
10.کاهش حجم ترافیک
11.افزایش گستره اشتغال و فرصت های کار
دورکاران می توانند محل فعالیت های شغلی خود را در محل زندگیشان انتخاب کنند و
زمان بیشتری را صرف کارهای درآمدزای دیگر( مشهور به شغل دوم) کنند.بنابراین دورکاری می تواند زمینه اشتغال و پشتیبانی درآمد بیشتر برای کارکنان را تدارک ببیند .
12.دسترسی به کار برای افراد با مشکلات خاص
فریلنسری می تواند امکان دسترسی به کار، آموزش وارتباطات اجتماعی را برای افرادی که دارای مشکلات(معلولیت های) جسمی و حتی روحی هستند، فراهم کند.
نگاه های منفی کارکنان به دور کاری
- درایام دورکاری، کارکنان مجبور به تایپ کارها و گزارش های خود، تشکیل پرونده و انجام سایر وظایف اداری(دبیرخانه) می شوند.
- دورکاری درمنزل، موجب افزایش مصرف مواد غذایی، نوشیدنی، تنقلات و... خواهد شد. کارمند ناچارخواهد بود که برای آن ها، هزینه پرداخت کند که این امر موجب افزایش هزینه های سبدخانوار می شود.
- عموما، بتدریج با پیشرفت نظام دورکاری، سازمان ها یارانه حمل و نقل عمومی(حق سرویس ایاب و ذهاب) را به تناسب روزهایی که در اداره حضور ندارند، از دستمزد ماهیانه کارکنان دورکار کسر نموده اند. این موضوع باعث شده کارکنان از رفتن به دورکاری طفره روند.
- کارکنان دورکار احتمالا برای دورکاری در منزل، متحمل برخی هزینه های اختصاصی خواهند شد. ازجمله:
- پرداخت هزینه هایی برای آماده سازی و تزئین اتاقی به عنوان دفترکار.
- افزایش بهای برق؛ که ناشی از انجام امور دورکاری است.
- افزایش بهای مکالمه تلفن؛ که ناشی از صحبت های تلفنی درباره امور شغلی (با همکاران و ذینفعان سازمان) است.
- خرید برخی تجهیزات کامپیوتری برای انجام وظایف دورکاری و تحمل هزینه های آن. برخی سازمان در ارائه تجهیزات مزبور به کارکنان سهل انگاری می کنند.
- خرید وسایل منزل مانند مبلمان، نقاشی، پرده و... و تحمل هزینه های آن
برای آغاز فریلنسرینگ به چه چیزی نیاز دارید؟
برای کار به صورت فریلنس، باید مهارتی داشته باشید تا به مشتریان احتمالی ارائه دهید.اکثر افراد از تجربه‌های کاری خود استفاده می‌کنندو
خدماتی را ارائه می‌دهند که مهارت آن را همین حالا هم دارند.در کنار یک خدمت، باید مواردی از این دست را هم در نظر گرفت:
- یک برنامه کسب وکار. شاید در حال راه‌اندازی یک کسب‌وکار رسمی خانگی نباشید (برای این که ببینید برای کار فریلنس به گواهی کسب‌وکار نیاز دارید یا خیر، با دفاتر پیشخوان دولت تماس بگیرید.) اما همچنان به برنامه‌ای نیاز دارید که مشخص کند چه خدمتی ارائه می‌دهید، بازار هدفتان کجاست و راهبردهای بازاریابی شما چه هستند.
- وب سایتی که درباره شما و خدمت شما باشد و همچنین اطلاعاتی درباره سابقه شما و مدرکی رسمی از شما ارائه دهد.
- یک پروفایل در لینکدین. تمام شبکه‌های اجتماعی می‌توانند برای یک فریلنسر شبکه مفیدی باشند، اما لینکدین یک رزومه آنلاین در جایی است که افراد حرفه‌ای از آن استفاده می‌کنند. همچنین منبع بسیار خوبی برای پیدا کردن کارهای فریلنس نیز هست.
- شماره تلفن یا شماره موبایلی مختص کسب‌وکار که راه ارتباطی شما برای کارهای احتمالی باشد.
- یک کارت ویزیت با طراحی برازنده.
- فهرستی از خدمات شما و نرخ کارهای شما به عنوان فریلنس
عملکرد فریلنسرها با هم بسیار متفاوت است. بعضی از آنها از مشتری می‌خواهند تا قرارداد امضا کند درحالی که بعضی دیگر کار را با یک موافقتنامه های شفاهی شروع می‌کنند. بعضی از فریلنسرها ممکن است هزینه کل پروژه را تخمین زده و بیعانه درخواست کنند. پرداخت به فریلنسرها نیز بسیار متفاوت است، فریلنسر ممکن است روزانه، ساعتی یا پروژه‌ای دستمزد بگیرد،یا بجای دریافت یک مبلغ مشخص بعضی از فریلنسرها از روش ارزش و قیمت گذاری مبتنی بر نتیجه کار برای مشتری استفاده می‌کنند.
دریافت درصدی به صورت بیعانه. برای بعضی از پروژه‌های پیچیده بصورت فاز بندی و در هنگام تحویل هر بخش از کار مبلغ آن قسمت را دریافت کنند.
مزایای فریلنسری
1. آنها مدیر خودشان هستند، آزادانه برای خود کار می‌کنند، کسی نظارت مستقیم بر کار آنها ندارد و در هر زمانی از روز که بخواهند می‌توانند کار خود را انجام دهند، حتی نیمه‌های شب.
2.در هر مکانی که دوست داشته باشد می‌تواند کار خود را انجام دهد.
3.می‌تواند یک درآمد دلخواه و مشخص را برای خود تعیین کند و در هر ماه با توجه به نیاز شخصی خود، درخواست پروژه و انجام کار دهد.
4. نیاز به رفت و آمد به محل کار ندارند
5.زمان انجام کار برایشان انعطاف‌پذیر است
6.عوامل مزاحم برایشان وجود ندارد
کدام مشاغل برای دورکاری مناسب اند؟
اما هر شغلی را نمی شود به صورت دورکاری انجام داد. طبیعتا شغل هایی که نیاز به حضور فیزیکی افراد دارند را نمی توان به صورت دورکاری به انجام رساند.
اما مشاغل بسیاری وجود دارند که زمینه تبدیل شدن به دورکاری را دارند. به طور کلی شغل هایی که شرایط زیر را داشته باشند مناسب دورکاری اند.
ــ به شکل فردی قابل انجام باشند. وقتی شغلی را می شود به صورت یک نفره انجام داد در صورتی که فیزیکی نباشد می شود در هر محیطی غیر از اداره هم به انجام رساند. مثل ترجمه کتاب یا مقاله
ــ به بازرسی و نظارت مستمر یا آموزش نیازی نباشد. مشاغلی وجود دارند که به طور معمول از طرف مدیران یا سازمانها مورد بازرسی و نظارت قرار می گیرند و یا انکه نیاز به آموزش مهارتهایی در طول روز دارند اینگونه شغل ها را نمی شود به صورت دورکاری انجام داد.
ــ به مکان و زمان وابسته نباشد. شغل هایی مثل نویسندگی وبلاگ یا برنامه نویسی که نیازمند مکان و زمان خاصی نیستند نمونه خوبی برای دورکاری اند.
ــ نیاز به ارتباطمستقیم و فیزیکی با مشتری نداشته باشد. برای نمونه میشود یک طرح گرافیکی را به صورت آنلاین به مشتری فروخت اما فروشنده سوپر مارکت نمیتواند غیر حضوری چنین کاری انجام دهد.
ــ از طریق اینترنت قابل انجام باشند. معمولا هر شغلی که برای انجامش نیاز به ارتباط اینترنتی دارید در دسته کسب و کارهای دورکاری قرار می گیرند. به جز موارد خاصی که خدماتی عمومی چون پست بانک ها یا پلیس +۱۰ ارائه می دهند.
به طور خلاصه مشاغل دورکاری باید ارای ویژگی های زیر باشند:
- کارهایی که برای دورکاری انتخاب می شوند، می بایست نتیجه محور باشند. یعنی؛ پس از پایان ایام دورکاری، محصول کار، قابل مشاهده و ارزیابی باشد.
- کارهایی مناسب دورکاری هستند که کمتر"زمان محور" باشند.
- فرآیند پردازش اطلاعات در این گروه از کارها از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
- انجام این کارها، نیازی به ارتباط رو در روی کارمند با مخاطبان و ذینفعان نداشته باشد.
- کارمند باید بتواند به تنهایی کار و وظیفه محوله برای دورکاری را راهبری و اجرا نماید.
- ۹۸/۰۶/۲۰